مژګان معصومي، د امریکا په سټانفورډ پوهنتون کې د دوکتورا کاندیده

منزه ابتکار، د انګلستان په اکسفورډ پوهنتون کې د وکتورا کاندیده

ژباړه: بیت الله حمیدی، د کابل پوهنتون د ژورنالیزم او ارتباطاتاتو د مطالعې ډیپارټمنټ استاد

موږ د نړېوالې ټولنې پوهان چې دلته مو امضاء کړې په افغانستان کې په محصلینو شوې وروستۍ حملې غندو. دا ظالمانه بریدونه په افغانستان د بې‌ ګناه ملکیانو په وړاندې د مسلسلو حملو برخه دي. هغه ملکیان چې د افغانستان د دوامداره جګړې اصلي قربانیان دي.

د نومبر په دویمه نېټه د دوشنبې په سهار دریو بریدګرو په کابل پوهنتون د حملې په ترڅ کې په محصلینو او استادانو ناتار پیل کړ. دې حملې شپږ ساعته دوام وموند چې په پایله کې یې لږ تر لږه ۳۵ تنه ووژل شول او ۵۰ نور ټپیان شول. کابل پوهنتون د افغانستان تر ټولو معتبر علمي مرکز دی چې د افغانستان په سطحه په دې تر ټولو زاړه او لوی پوهنتون کې ۲۵زره محصلین دي. دا حمله په نږدې یوه اونۍ کې په افغانستان کې په تعلیمي مرکزونو دویمه حمله وه. همدارنګه د اکتوبر په ۲۴مه یوه ځانمرګي بریدګر په یوه هزاره میشته سیمه کې د کوثر دانش په نوم په یوه تعلیمي مرکز برید وکړ چې په پایله کې یې ۴۳ تنه ووژل شول او ۵۷ نور ټپیان شول. دا ورستي دوه بریدونه د بنسټپالو ډلو لخوا د هغو زدکوونکو او استادانو نسل ته پیښ مستقیم خطر په ګوته کوي، څوک چې خپل هېواد د غوره راتلونکي  پاره هڅه کوي. 

د نړیوالو پوهانو په حیث موږ په افغانستان کې په پوهنتونونو او تعلیمي انستیوتونو باندې شویو حملو قهرولي یو. موږ په داسې حال چې د دې پیښو د قربانایانو له کورنیو سره غم شریکي کوو، د ټولو هغو افغانانو څخه ملاتړ کوو چې په دې جنګ، خشونت او ناامنۍ کې د علم د لاسته راوړلو له پاره خپل ژوند په خطر کې اچوي. زده‌کوونکي او ښوونکي ښوونځویو ته د تګ له پاره باید د خپل حفاظت او امنیت له پلوه مطمئن وي، دوی باید خپل ژوند ته هیڅ ډول ګواښ او ویره محسوسه نکړي، تر څو وکولای شي په یوه امن او محفوظ چاپېریال کې مطالعه، زدکړې او کار وکړي.    

موږ د افغانستان په جګړه کې د ټولو ښکیلو غاړو لخوا زدکوونکو او استادانو ته د پېښدونکي هر ډول خطر غندنه کوو. 

موږ له افغان دولت، د امریکا متحده ایالاتونو، اروپایي اتحادیې، سیمه‌‌ییزو هیوادونو، د ملګرو ملتونو او د اسلامي همکاریو سازمان په ګډون له نړیوالو ارګانونو څخه غواړو چې په لاندې برخو کې له خپل نفوذ وکاروي:

• په ملکي خلکو او د پوهنتونونو او تعلیمي مرکزونو په څېر محفوظو ځایونو د دا ډول بې توپیره او حسابي حملو څېړنه کول او د هغې عاملانو سزا ورکول؛
• د زده‌کوونکو او ښوونکو د حقونو خوندیتوب او په افغانستان کې په ټولو تعلیمي مرکزونو د هر ډول خطر د کمولو د پاره اساسي تدبیرونو نېول
• د افغانستان په جګړه کې ښکېل ټول اړخونه باید ځواب ورکوونکي اوسي، همدا ډول باید په دوی فشار راوړل شي، څو د جینېوا کنوانسیون عملي کولو له لارې د جګړې په وخت د ملکي وګړو ژوند ته درناوی وکړي؛
• په افغانستان کې د تاوتریخجنې سختدریځۍ هر ډول ملاتړ په اړه له پلټنو ورسته د هغو د بندیدو اطمنان ورکړي؛
• د ملکي خلکو د ژوند په اړه نړیوالې اندیښنې د رسنیو سره د کار له لارې همغږې کړي، تر څو په ډاګه د افغانانو ژوند او امنیت ته پېښ ګواښ ته توجه او د هغه غندنه وشي.
• د غیرحکومتي او مدني ټولنو په څېر باید د ټولو خواوو سره کار وشي څو په افغانستان کې د امنیت په فضا کې د تاوتریخوالی او حملو له ویرې پرته د زدکړو دوام ډاډمن شي؛
• د سمدستي تدبیر په حیث باید د زده‌کوونکو او ښوونکو د زدکړو حق او فزیکي امنیت د قطر پلازمینې دوحې په روانو خبرو کې په سمدستي ډول اضافه شي.  

امضاء کوونکي:

 نوام چامسکي، اروزونا پوهنتون، امیریتس انستیوت، د ماسوچیست د ټکنالوژی انستیتیوت نومتی پروفیسور، امریکا متحد ایالات

ډاکټر عبدالغفور روان فرهادی، د امیریتس انستیوت پروفیسور او په ملګرو ملتونو کې د افغانستان پخوانی سفیر، امریکا متحد ایالات

ډاکټر وکټوریا فونتان، د افغان امریکایی پوهنتون علمي معاونه او پورفیسوره، امریکا متحد ایالات

ډاکټر محمد نظیف شهراني، د اندیانا ایالت بلومینګټون ښار په انډیانا پوهنتون کې د مرکزي اسیا او منځني ختیځ د مطالعاتو مرکز کې د انسان پېژندنې پروفیسور، امریکا متحد ایالات

ولي محمدي، د کلفورنیا په بیرکېلې پوهنتون کې د نږدې ختیځ د مطالعاتو پروفیسور، د امریکا متحد ایالات

فاطمه مجددي د کلفورنیا په ډاویس پوهنتون کې د انسان پېژندنې پروفیسوره، د امریکا متحد ایالات  

ډاکټر احمد سرمست د افغانستان د موسیقۍ ملي انستیتیوت بنسټ اېښودونکی او رییس، افغانستان

داریوش اشوري، څېړونکی او لیکوال، فرانسه

امین صیقل، د غربي اسټرالیا پوهنتون د عربي او اسلامي مطالعاتو مرکز د سیاسي علومو نوموتی پروفیسور، اسټرالیا

رابرټ کریوز، په سټانفورډ پوهنتون کې د تاریخ پروفیسور

یادونه: د دې لیکنې تر ژباړې پورې د نړېوالې اکاډمیا ۳۲۳ غړو د افغانستان له ښوونکو او زدکوونکو د ملاتړ اعلان کړی دی، چې لیست یې دلته موندلای شئ.